1ـ در امان ماندن حضرت از بیعت با ستمگران:
امیرالمؤمنین(ع) میفرماید: «ان القائم منا اذا قام لم یکن لأحد فی عنقه بیعه فلذلک تخفی ولادته و یغیب شخصه؛ موقعی که قائم ما (حضرت مهدی) قیام کند بیعت کسی در گردن او نخواهد بود و به همین دلیل تولد او به صورت مخفی انجام خواهد یافت و بعد نیز وجود مبارکش غایب خواهد شد.» (6)
2ـ مشخص شدن گمراهان:
یکی از راههای تشخیص قوت ایمان و میزان پایبندی افراد به دستورهای اولیای الهی، عملکرد آنان در دورهی غیبت رهبران الهی است. به عنوان مثال وقتی حضرت موسی(ع) به امر الهی چهل روز برای مناجات در کوه طور اقامت کرد، اغلب مردم به دلیل ضعف یا عدم ایمان، فریب سامری را خوردند و از آیین الهی دست کشیدند. در اشاره به این سنت الهی، امام علیبن ابیطالب(ع) در روایتی پس از اشاره به امام مهدی (عجلالله تعالی فرجه الشریف) اضافه میکند «لیغیبن عنهم تمییزاً لأهل الضلاله؛ آن حضرت از چشم مردم نهان خواهد شد تا مردمان گمراه از غیر گمراهان مشخص شوند.» (7)
3ـ ستم و ظلم مردم به خودشان:
علی(ع) آنجا که از لزوم وجود حجت الهی در نظام هستی سخن میگوید به مسألهی غیبت حجت الهی و علت آن با این تعبیر میفرماید: «واعلمو ان الارض لاتخلو من حجه الله سیعمی خلقه منها بظلمهم و جورهم و اسرافهم علی النفسهم، ای مردم بدانید که زمین هرگز از حجت الهی خالی نمیماند، اما پروردگار عالم مردم را به خاطر ظلم و ستمی که مرتکب میشوند و همینطور به جهت زیادهرویهایی که در حق خود انجام میدهند، به زودی از دیدن حجت خودش (امام مهدی-عج-) محروم خواهد ساخت.» (8)
4ـ ستم به فرزندان علی(ع)
حضرت علیبن ابیطالب(ع) در روایتی از وقایع غیبت و پیامدهای آن سخن میگوید و وقایع مربوط به آن دوران را به حوادثی که برای قوم حضرت موسی(ع) رخ داده است، تشبیه کرده، تصریح مینماید که سرگردانی و تحیر مسلمانان در زمان غیبت حضرت مهدی چندین برابر سختتر و بیشتر از دوران سرگردانی و تحیر قوم حضرت موسی(ع) خواهد بود. آنگاه در اشاره به علت این پیش آمد میفرماید: «و باضطهادکم ولدی ...؛ شما به دلیل ظلم و ستمهایی که به فرزندان من خواهید کرد به این مسأله و سختیهای آن دچار خواهید شد.» (9)
اما با وجود تصریح امام(ع) به این موضوع مردم در اثر غرق شدن در دنیا و زخارف آن چند سال بعد از شهادت وی، امام حسن(ع) و امام حسین(ع) را به آن وضع رقتبار به شهادت رساندند و امامان بعدی را نیز مسموم کردند. در نتیجه وقتی نوبت به آخرین حجت الهی میرسد خدا به دلیل لطفی که بر بندگان خود دارد با وجود ناسپاسی آنان، او را در پس پردهی غیبت برای هدایت مردم و حفظ نظام هستی ذخیره مینماید.
5ـ حفظ علامتهای هدایت:
همانطور که در حکمت قبلی اشاره شد، خدای متعال به منظور تداوم هدایت مردم در قطعهای از زمان وقتی آنان نعمت بینظیر الهی یعنی امام معصوم(ع) را فراموش میکنند، طبق مصلحت وجود مبارک او را در پس پردهی غیبت قرار میدهد تا علاوه بر حفظ نظام عالم، نزول فیض و رحمت الهی از طریق وی به بندگان تداوم پیدا کند و باب هدایت مردم به سوی خدا همچنان باز باشد. امیرالمؤمنین(ع) در اینباره میفرماید: «... خدا حجتهای خود را به صورت آشکار یا پنهان یا حتی در حالی که خطر آنان را تهدید میکند (در حال ترس و نگرانی) در میان مردم حفظ خواهد کرد تا حجت و دلیلهای روشن و واضح (هدایت و رستگاری) از بین نروند.» (10)
انشا’الله به یاری خدا و به کوری چشم دشمنان آقا می آید...اللهم عجل لولیک الفرج. آمین یا رب العالمین.